Παρέμβαση Γιώργου Σιμόπουλου

Η εκπαίδευση των ενηλίκων μεταναστών στην ελληνική γλώσσα

Παίρνοντας αφορμή από την παρουσίαση του κυρίου Μοσχονά σχετικά με τη χρήση της αξιολόγησης της γλωσσικής ικανότητας των μεταναστών, αλλά και τα όσα η κυρία Ασκούνη περιέγραψε σχετικά με την «επένδυση» αφομοιωτικών πολιτικών με διαπολιτισμική φρασεολογία, θα ήθελα να σχολιάσω ορισμένα από τα χαρακτηριστικά των προγραμμάτων γλωσσικής εκπαίδευσης με αποδέκτες ενήλικες μετανάστες. Θα ξεκινήσω από ένα ποσοτικό δεδομένο: Στα προγράμματα του ΙΔΕΚΕ και τα αντίστοιχα των Πανεπιστημίων και των ΚΕΚ, παρότι λείπουν επίσημα συγκεντρωτικά στοιχεία, φαίνεται ότι έχει παρακολουθήσει μαθήματα ελληνικής γλώσσας ένας αριθμός ανάμεσα σε 25.000-30.000 μετανάστες μέσα σε μια δεκαετία. Με έναν τέτοιο ρυθμό, στην καλύτερη περίπτωση θα χρειαζόμασταν τουλάχιστον ενάμισι αιώνα για να εκπαιδεύσουμε όσους μετανάστες ενδιαφέρονται να μάθουν την ελληνική γλώσσα.

Παρέμβαση της Γιούτα Λάουτ Μπάκα

Διδάκτωρ Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Ακαδημία Αθηνών, Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Κοινωνίας

Η γερμανική ρύθμιση για τη δεύτερη γενιά μεταναστών

Στον προβληματισμό και στη συζήτηση για την ιδιότητα της δεύτερης γενιάς μεταναστών στην Ελλάδα μπορεί να συμβάλει μια σύγκριση με σχετικές ρυθμίσεις και έμπρακτες εμπειρίες άλλων χωρών της Ευρώπης, οι οποίες βρέθηκαν επίσης μπροστά στο πρόβλημα μιας ρύθμισης θεμάτων ιθαγένειας της δεύτερης (και τρίτης ακόμη) γενιάς μεταναστών στην χώρα. Παρακάτω θα παρουσιαστούν μερικά στοιχεία για τις εμπειρίες και τις αντίστοιχες νομοθετικές ρυθμίσεις μιας ευρωπαϊκής χώρας με πολύχρονο ιστορικό μετανάστευσης – της Γερμάνιας. Το παράδειγμα της Γερμανίας έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την τωρινή συζήτηση στην Ελλάδα, επειδή η Γερμανία ήταν ένας κατεξοχήν προορισμός πολλών Ελλήνων μεταναστών και μεταναστριών στη δεκαετία του 1950 και του 1960 (Λάουτ Μπάκα 2007). Η σημερινή δεύτερη (και τρίτη) γενιά Ελλήνων μεταναστών στη Γερμανία απέκτησε μεγάλη ωφέλεια από μια νέα νομοθετική ρύθμιση που πραγματοποιήθηκε στη Γερμανία πριν από λίγα χρόνια, το 2007. Ποια ήταν αυτή η νέα νομοθετική ρύθμιση του 2007 και γιατί έχει ενδιαφέρον για την Ελλάδα?

Παρέμβασης της Έλενας Στριφτόμπολα

Το περασμένο Σάββατο 20 Φεβρουαρίου 2010 παρακολούθησα μαζί με δεκάδες ανθρώπους της εκπαίδευσης και όχι μόνο, την πολύ πετυχημένη, κατά τη γνώμη μου, συζήτηση που διοργανώθηκε από το περιοδικό Historein/Ιστορείν και την Ομάδα Πρωτοβουλίας καθηγητών και δασκάλων με θέμα: Μετανάστευση, ιδιότητα του πολίτη και εκπαίδευση, στην αίθουσα Λόγου και Τέχνης στη Στοά του Βιβλίου. Θεωρώ πετυχημένη αυτήν τη συζήτηση, γιατί έδωσε την ευκαιρία σε ανθρώπους που τους αφορά το εκπαιδευτικό εγχείρημα με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, να συνευρεθούν, να ανταλλάξουν απόψεις και να προβληματιστούν για ένα επίκαιρο και εξόχως σημαντικό ζήτημα, παρόλο που πολλές φορές κάποιοι από αυτούς τους ανθρώπους υπηρετούν το συγκεκριμένο εγχείρημα με τρόπους πολύ διαφορετικούς και από θέσεις επίσης πολύ διαφορετικές. Η συζήτηση υπήρξε πυκνή, ζωντανή και άκρως ενδιαφέρουσα, έθεσε πολλά σημαντικά ερωτήματα και άνοιξε την όρεξη για περαιτέρω τέτοιες πρωτοβουλίες που θα μας πάνε ένα ή ακόμα και περισσότερα βήματα πιο μπροστά σε αυτό το τόσο κομβικό θέμα για την εκπαίδευση αλλά και για την ελληνική κοινωνία. Οι εισηγητές με τις ομιλίες τους, ο καθένας από την πλευρά του και ανάλογα με την ιδιότητά του, φώτισαν αρκετές από τις πολλές πτυχές αυτού του δυσεπίλυτου, όπως αποδεικνύεται, ζητήματος για την ελληνική πραγματικότητα. Μετά τις προγραμματισμένες εισηγήσεις ακολούθησε ένας κύκλος παρεμβάσεων από συμμετέχοντες στην εκδήλωση, που άνοιξε με την παρέμβαση της κας Θάλειας Δραγώνα. Σε αυτήν ακριβώς την παρέμβαση οφείλεται η δική μου συμβολή στο διάλογο που ένας εκ των συντονιστών της συζήτησης, ο κος Αντώνης Λιάκος προέτρεψε να συνεχιστεί μέσω του ιστολογίου του Historein/Ιστορείν. Με αφορμή, λοιπόν, την τοποθέτηση της κας Θ. Δραγώνα στη συζήτηση, θα ήθελα να καταθέσω κάποιους προβληματισμούς.

Παρέμβαση της Γιώτας Ιωαννίδου

Είναι εξαιρετικά δύσκολο να συζητήσει κανείς στα σοβαρά για την εκπαιδευτική πολιτική για τους μετανάστες, με το δεδομένο ενός κυβερνητικού Προγράμματος Σταθερότητας που μειώνει τις ήδη ελλειμματικές δαπάνες για την εκπαίδευση, καταρακώνει τις αποδοχές των εκπαιδευτικών, μειώνει δραματικά τις προσλήψεις και τους απαξιώνει εν γένει. Η πραγματικότητα που διαμορφώνουν αυτές οι επιλογές, κάνουν τις κυβερνητικές εξαγγελίες για καινοτομίες και «πρώτα ο μαθητής», να φαντάζουν τουλάχιστον αναξιόπιστες. Αλλά εγώ ήρθα εδώ να σας μιλήσω για…

Παρέμβαση του Πάνου Χριστοδούλου

δικηγόρου του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ) και συγγραφέα παιδικών βιβλίων

Η παρέμβασή μου είναι στην ουσία ένας προβληματισμός, ο οποίος δεν είναι καινούργιος αλλά νομίζω ότι παραμένει επίκαιρος.

Ακούγοντας όλες τις εισηγήσεις της ημερίδας διαπίστωσα ότι παρουσιάστηκαν κάποια πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία, τα οποία –δυστυχώς- δεν είναι ευρύτερα γνωστά. Για παράδειγμα, πολλές φορές μου έχει τύχει διάφοροι άνθρωποι –προσπαθώντας ίσως να με «στριμώξουν»- να μου λενε: «Καλά, εσύ υπερασπίζεσαι ως δικηγόρος του ΕΣΠ τους πρόσφυγες, αλλά θα έστελνες το παιδί σου στο ίδιο σχολείο με αυτούς κι έτσι να καθυστερεί η εκπαίδευσή του εξαιτίας του χαμηλού επιπέδου τους;».Αυτό πιστεύει η πλειονότητα του κόσμου καθώς δεν γνωρίζει τα στοιχεία που μας παρουσίασε στην εισήγησή της η κ. Ασκούνη και τα οποία αποδεικνύουν ότι οι χαμηλές σχολικές επιδόσεις έχουν να κάνουν με την κοινωνική διαστρωμάτωση και όχι με την εθνικότητα. Δυστυχώς όμως, τέτοια εμπεριστατωμένα στοιχεία δεν προβάλλονται εύκολα από τα ΜΜΕ, καθώς τα τελευταία προτιμούν τις κραυγές και τις ακραίες απόψεις που θα προκαλέσουν και θα ανεβάσουν την τηλεθέαση.

Μετανάστευση, ιδιότητα του πολίτη και εκπαίδευση

Σάββατο 20 Φεβρουαρίου 2010, 11.00 π.μ., 

Αίθουσα Λόγου - Στοά Βιβλίου (Πεσμαζόγλου 5 & Σταδίου)

Η μετανάστευση είναι ένα φαινόμενο που διαμόρφωσε τη φυσιογνωμία και την ιστορία των λαών, από τα προϊστορικά χρόνια έως σήμερα. Kάθε μεταναστευτικό κύμα έχει τη δική του φυσιογνωμία, θέτει τα δικά του προβλήματα και ζητάει καινούργιες απαντήσεις. Η σύγχρονη μετανάστευση,  που συμπληρώνει 20 χρόνια  στην Ελλάδα, ξάφνιασε την ελληνική κοινωνία και προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις. Οι πρώτοι που την αντιμετώπισαν ήταν οι εκπαιδευτικοί. Δάσκαλοι και καθηγητές βρέθηκαν σε πολύγλωσσες τάξεις με μαθητές που προέρχονταν από ποικίλες πολιτισμικές παραδόσεις. Είχαν να κάνουν με παιδιά που είχαν αποτυπωμένα πάνω στο πρόσωπό τους  τα τραύματα από τον τόπο που άφησαν, από το πέρασμά τους στον τόπο μας, από τις αντιδράσεις –πολλές φορές ακραίες- των συμπολιτών μας. Την πλούσια εμπειρία τους, που αποτελεί και η ίδια μια ιστορική παρακαταθήκη για την Ελλάδα, πολύ λίγο την γνωρίζουμε.